Tijdens de laatste jaren van het Frans bewind vestigden zich in Antwerpen een aantal Duitse handelaars. Ze legden de kiem voor een groeiende Duitse gemeenschap, met namen waarvan sommige de Antwerpenaars vandaag nog vertrouwd klinken zoals Nottebohm, Grisar, Lemmé en Osterrieth. In 1892 vormde deze Duitse gemeenschap liefst 25 % van het aantal vreemdelingen in Antwerpen en 3 % van de ganse Antwerpse bevolking. Onder hen waren ook vele vrijmetselaars en het hoeft dan ook niet te verwonderen dat ze in 1909 overgingen tot de oprichting van een nieuwe Loge, die zij "Hansa" noemden. Over deze weinig belichte geschiedenis van de Belgische -en vooral Antwerpse - vrijmetselarij, die abrupt eindigde na de eerste Wereldoorlog, schreef Roger Gr. dit boeiend artikel.